گروه نرم افزاری آسمان

فصل بيست و پنجم : اهميت و آثار عبادت



آيات :
140 - نتيجه ترك عبادت
ان الذين يستكبرون عن عبادتى سيدخلون جهنم داخرين
آنان كه از عبادت خدا تكبر مى ورزند هرچه زودتر ذليلانه به جهنم فرو خواهند رفت . (سوره غافر، آيه 60).
141 - عبادت
و ماخلقت الجن و الانس الا ليعبدون
من جن و انس را نيافريدم ، جز براى اين كه عبادتم كنند(و از اين طريق تكامل يابند و به من نزديك شوند). (سوره ذاريات ، آيه 56).
142 - اولين فرمان به موسى - عليه السلام -
اننى انا الله لااله الا انا فاعبدنى و اقم الصلوة لذكرى
من الله هستم و معبودى جز من نيست ، مرا پرستش كن و نماز را براى ياد من به پادار. (سوره طه ، آيه 14).
143 - نماز و آيين مستقيم
و ما امروا الا ليعبدوا الله مخلصين له الدين حنفاء و يقيموا الصلوة و يؤ توالزكوة وذلك دين القيمة
درحالى كه به آن ها دستورى داده نشده بود، جز اين كه خدا را خالصانه پرستش كنند، از شرك به توحيد بازگردند، نماز را برپا دارند، و زكات را ادا كنند و اين است آيين مستقيم و صحيح و پايدار. (سوره بينه ، آيه 5).
144 - عبادت فقط براى خدا
انما تعبدون من دون الله اوثانا و تخلقون افكا ان الذين تعبدون من دون الله لايملكون لكم رزقا فابتغوا عندالله الرزق و اعبدوه واشكروا له اليه ترجعون
شما به جاى خداوند، بت هايى (از سنگ و چوب ) را مى پرستيد و دروغى به هم مى بافيد آن هايى را كه پرستش مى كنيد، مالك هيچ رزقى براى شما نيستند؛ روزى را تنها نزد خدا بجوييد و او را پرستش كنيد و شكر او را به جا آوريد كه به سوى او بازگشت داده مى شويد. (سوره عنكبوت آيه 17).
145 - پرستش خداوند
اياك نعبد و اياك نستعين اهدنا الصراط المستقيم ، صراط الذين انعمت عليهم غير المغضوب عليهم و لاالضالين
تنها تو را مى پرستيم و تنها از تو مدد مى جوييم ما را به راه راست هدايت كن ؛ راه كسانى كه بر آنان نعمت داده اى نه آنان كه مورد خشم تواند و نه گمراهان .(سوره فاتحه ، آيات 7-5).
146 - تنها خدا را عبادت كنيد!
يا عبادى الذين امنوا ان ارضى واسعة فاياى فاعبدون
اى بندگان من كه ايمان آورده ايد همانا زمين من فراخ و گسترده است پس تنها مرا عبادت كنيد. (سوره عنكبوت ، آيه 56).
147 - معبودى جز او نيست
ذلكم الله ربكم لااله الاهو خالق كل شى ء فاعبدوه و هو على كل شى ء وكيل
اين پروردگار من و شما است كه معبودى جز او نيست و آفريننده همه چيز است پس او را پرستش كنيدو او نگهبان هرچيز است . (سوره انعام ، آيه 102).
148 - راه راست در عبادت خداست
ان الله ربى و ربكم فاعبدوه هذا صراط مستقيم
همانا خداوند پروردگار من و شما است پس او را عبادت كنيد كه اين راه راست است . (سوره آل عمران ، آيه 51).
احاديث
1570 - اشتياق به عبادت
عن الحسن بن على - عليه السلام -
ان من طلب العبادة تزكى له و اذا اضرت النوال بالفريضة فارفضوها هركس اشتياق عبادت دارد، دل را براى آن پاك مى كند و هرگاه نمازهاى مستحبى به نمازهاى واجب ضرر رساند. (در صورتى كه نماز شب ، به قضا شدن نماز صبح انجامند. آنها راترك كنيد. (تحف العقول ، ص 267).
1571 - عبادت مطلوب
عن الامام حسن العسكرى - عليه السلام -
ليست العبادة كثرة الصيام و الصلاة و انما العبادة كثرة التفكر فى امر الله
عبادت به بسيارى روزه و نماز نيست ، بلكه عبادت به انديشيدن بسيار در امر (قدرت ) خداوند است . (بحارالانوار، ج 88، ص 373).
1572 - نماز، بهترين عبادت
قال الرضا - عليه السلام -
ان الصلوة افضل العبادة لله
همانا نماز، بهترين وسيله بندگى براى خدا است . (جامع احاديث الشيعه ، ج 4، ص 50).
1573 - اقسام عبادت كنندگان
قال الصادق - عليه السلام -
ان العبادة ثلاثة : قوم عبدوالله - عزوجل - خوفا فتلك عبادة العبيد و قوم عبدواالله - تبارك و تعالى - طلب الثواب فتلك عبادة الاجراء وقوم عبدوالله - عزوجل - حبا له فتلك عبادة الاحرار و هى افضل العبادة
عبادت كنندگان سه گروهند: دسته اى كه از ترس خدا را عبادت مى كنند كه اين ، عبادت بردگان است گروهى كه خداوند - تبارك و تعالى - را به طمع ثواب پرستش مى كنند كه اين ، عبادت مزدوران است و دسته اى خداى بلند مرتبه را عبادت مى كنند براى دوستى و محبت او و اين ، عبادت آزادمردان است و بهترين عبادت است . (بحارالانوار، ج 70، ص 255 كافى ج 2، ص 84 وسائل الشيعه ، ج 1، ص 45).
1574 - عبادت و حرام خوارى
قال رسول الله -صلى الله عليه وآله -
العبادة مع اكل الحرام كالبناء على الرمل
عبادت كردن با حرام خوارى ، مثل بنا كردن ساختمان بر روى شن است . (بحارالانوار، ج 84، ص 258).
1575 - عبادت در خفا
قال رسول الله -صلى الله عليه وآله -
اعظم العبادة اجرا اخفاها
پاداش عبادتى كه مخفى تر باشد، بيشتر است . (بحارالانوار، ج 70، ص 251).
1576 - انديشيدن در امور خداوند
قال الصادق - عليه السلام -
ليست العبادة كثرة الصلوة والصوم انما العبادة التفكر فى امر الله
زياد نماز خواندن و روزه گرفتن عبادت نيست ، بلكه انديشيدن در امر خداوند عبادت است
- عبادت تحميلى
قال الصادق - عليه السلام -
لاتكرهوا الى انفسكم العبادة
عبادت رابر خودتان تحميل نكنيد. (اصول كافى ، ج 2، ص 83).
1578 - عشق به عبادت
قال رسول الله عشق العبادة و عانقها
خوشا به حال آن كسى كه به عبادت عشق ورزد و آن را همچون محبوبى در برگيرد. (بحارالانوار، ج 71، ص 212).
1579 - سه نمونه عبادت
قال رسول الله -صلى الله عليه وآله -
اذا كان يوم القيامة صارت امتى ثلاث فرق : فرقة تعبدون الله خالصا و فرقة تعبدون الله رياء و فرقة تعبدون الله يصيبون به دنيا
روز قيامت امت من به سه گروه تقسيم مى شوند:
1 - گروهى كه خداوند را با اخلاص عبادت كرده اند؛
2 - گروهى كه رياكارانه به عبادت خدا پرداخته اند؛
3 - گروهى كه براى دستيابى به دنيا عبادت كرده اند؛ (تفسير الميزان ، ج 10، ص 181)
1580 - نتيجه چهل شبانه روز اخلاص
قال رسول الله -صلى الله عليه وآله -
ما اخلص عبدلله - عزوجل - اربعين صباحا الا حرت ينابيع الحكمة من قلبه على لسانه
كسى كه چهل شبانه روز براى خدا اخلاص پيشه كند، چشمه هاى حكمت از قلب وى بر زبانش جارى مى شوند. (بحارالانوار، ج 70، ص 242).
1581 - عبادت همراه با اخلاص
قالت فاطمة الزهراء - عليها السلام -
من اصعد الى الله خالص عبادته اهبط الله عزوجل اليه افضل مصلحته
كسيكه عبادت با اخلاص را به خدا تقديم بدارد، خداوند برترين مصلحت ها را بر او نازل مى كند. (بحارالانوار، ج 70، ص 250).
1582 - ملاك عبادت
فى الحديث :
الاخلاص ، ملاك العبادة
اخلاص ، معيار عبادت است . (غرر الحكم ، ج 1، ص 30).
1583 - نشانه اخلاص
نشانه اخلاص
قال الصادق - عليه السلام -
و ادنى حد الاخلاص بذل العبد قاطته ، ثم لايجعل لعمله عندالله قدرا فيوجب به على ربه مكافاة بعمله ، لعمله انه لو طالبه بوفاء حق العبودية لعجز
كمترين نشانه اخلاص آن است كه آدمى در اطاعت و عبادت حق ، كوشا باشد، و براى عمل خود ارزشى قايل نباشد و خود را طلبكار خدا نداند، زيرا مى داند اگر خداوند آن گونه كه بايد از او مطالبه عبادت كند، از انجام آن ناتوان خواهد بود. (شرح مصباح الشريعة ، ص 424).
1584 - عبادت مخلصان
قال على - عليه السلام -
التفكر فى ملكوت السموات و الارض عبادة المخلصين التفكر فى الاء الرحمن نعم العبادة
انديشيدن در ملكوت آسمان ها و زمين ، عبادت مخلصان است و انديشيدن در نعمت هاى خداوند نيكو عباداتى است . (غرر الحكم ، ج 4، ص 5).
1585 - اخلاص و بالارفتن عمل
قال على - عليه السلام -
بالاخلاص ترفع الافعال
به وسيله اخلاص ، اعمال انسان بالا مى رود (و پذيرفته مى شود). غرر الحكم ج ، 1 ص 332).
1586 - سعادتمند كيست ؟
قال على - عليه السلام -
السعيد من اخلص الطاعة
سعادتمند كسى است كه كه در عبادت و طاعت مخلص باشد.
(مشكوة الانوار، ص 11).
1587 - جايگاه عبادت
قال على - عليه السلام -
لا عبادة كاداء الفرائض
هيچ عبادتى مانند انجام واجبات نيست . (منتخب الغرر، ص 48).
1588 - رسيدن به مقام قرب
قال على - عليه السلام -
ما تقرب متقرب بمثل عبادة الله
هيچ صاحب قربى به چيزى مانند عبادت خدا، به مقام قرب نرسيده است . (منتخب الغرر، ص 48).
1589 - عبادت خالص
قال على - عليه السلام -
العبادة الخالصة ان لايرجوا الرجل الا ربه و لايخاف الا ذنبه
عبادت خالص و بى ريا آن است كه شخص ، به غيرپروردگارش اميدوار نباشد و جز از گناهش ترسان نباشد. (منتخب الغرر، ص 49).
1590 - برترين عبادت
قال على - عليه السلام -
افضل العبادة سهر العيون بذكرالله سبحانه
برترين عبادت شب زنده دارى و به ياد خداوند مشغول بودن است .(منتخب الغرر، ص 49).
1591 - بالاترين عبادت
قال على - عليه السلام -
اعلى العبادة اخلاص العمل
بالاترين عبادت اخلاص در عمل است . (منتخب الغرر، ص 50).
1592 - نتيجه عبادت
قال على - عليه السلام -
غاية العبادة الطاعة
نهايت عبادت و بندگى ، فرمانبردارى ، (از دستورات خدا)است .(منتخب الغرر، ص 51).
1593 - الهام الهى
قال على - عليه السلام -
اذا احب الله عبدا الهمه حسن العبادة
هرگاه خداوند بنده اى را دوست بدارد، خوب عبادت كردن را به او الهام نمايد. (منتخب الغرر، ص 50).
1594 - چشم پوشى از محرمات
قال على - عليه السلام -
غض الطرف عن المحارم الله افضل عبادة
چشم پوشى از محرمات خدا برترين عبادت است . (منتخب الغرر، ص 51).
1595 - خلوص ، شرط سعادت
قال على - عليه السلام -
فاز بالسعادة من اخلص العبادة
هركه در عبادت ، پاكى و خلوص داشته باشد، به سعادت و نيك بختى نايل آيد. (منتخب الغرر، ص 51).
1596 - عبادت و رستگارى
قال على - عليه السلام -
العبادة فوز
عبادت رستگارى است . (غرر الحكم ، ج 1، ص 14).
1597 - خلوت و عبادت
قال على - عليه السلام -
فى الانفراد لعبادة الله كنوز الارباح
گنج هاى سعات (و سود) ثمره عبادت خداوند در خلوت است . (غرر الحكم ، ج 2، ص 55).
1598 - عشق به عبادت
قال رسول الله -صلى الله عليه وآله -
افضل الناس من عشق العبادة فعانقها، و احبها بقلبه و باشرها بجسده و تفرع لها، فهو لايبالى على ما اصبح من الدنيا على عسر ام على يسر
برترين مردم كسى است كه به عبادت عشق ورزد عبادت را در آغوش كشد و قلبا آن را دوست داشته ، اعضا وجوارحش را به آن مشغول مى كند و در قيد اين نباشد كه دنياى او همراه با آسايش و يا درحلقه سختى است .
1599 - تداوم در عبادت
قال على - عليه السلام -
دوام العبادة برهان الظفر على السعادة
عبادتى كه به طور مداوم و مستمر باشد، راهنماى رسيدن به سعادتمندى است . (ميزان الحكمة ، ج 6، ص 10).
1600 - زيور عبادت
قال رسول الله -صلى الله عليه وآله -
السكينة زينة العبادة
وقار و متانت ، زيور عبادت است . (بحارالانوار، ج 77، ص 131).
1601 - اوصاف عابد
فى حديث المعراج
يا احمد! هل تدرى متى تكون العبد عابدا؟ قال : لايارب ، قال : اذا اجتمع فيه سبع خصال : ورع يحجره عن المحارم و صمت يكفيه عما لايعنيه و خوف يزداد كل يوم من بكائه و حياء يستحبى منى فى الخلاء و اكل ما لابد منه و يبغض الدنيا لبعضى لها و يحب الاخيار لحبى اياهم
اى احمد! آيا مى دانى چگونه مى توان عابد حقيقى بود؟ حضرت پاسخ دادند: نمى دانم . خداوند - تبارك و تعالى - فرمود: هرگاه هفت صفت در انسان تحقق يابد او عابد حقيقى است :
1 - تقوايى كه او را از ارتكاب معاصى و گناهان بازدارد؛
2 - سكوتى كه مانع از پرداختن به آنچه كه به او مربوط نمى شود، گردد؛
3 - ترسى كه هر روز بر اشك و حزن او بيفزايد؛
4 - حيايى كه در خلوت و تنهايى از من پرواكند و مرتكب گناه نشود؛
5 - خوردن آنچه از حلال كه روزى او كرده ام و براى ادامه حيات محتاج آن است ؛
6 - دشمنى دنيا، زيرا كه من دنيا را دشمن مى دارم ؛
7 - دوستى نيكان و صالحان ، از آن روى كه من آنان را دوست دارم .(بحارالانوار ج 77، ص 30).
1602 - علت عبادت
عن فضل بن شاذان ، عن مولانا الرضا - عليه السلام - فى بيان علة العبادة
فلم تعبدهم ؟ قيل لئلايكونوا ناسين لذكره و لاتاركين لادبه و لا لاهين عن امره و نهيه اذ كان فيه صلاحههم وقوامهم فلوتركوا بغير تعبد لطال عليهم الامد فقست قلوبهم
حضرت رضا (ع ) در بيان تشريع عبادت فرمود: آنان را به عبادت دعوت كرد تا او را فراموش نكنند و از راه و رسم ادب الهى جدا نشوند و نسبت به دستورات و نواهى او بى تفاوت نگردند، زيرا خير و مايه حيات آنان ، در اين امور است و اگر از عبادت روى گردان شوند، با گذشت روزگار، دلهايشان سخت مى شود. (عيون الاخبار، ج 2، ص 102).
1603 - مشخصات عبوديت
قال على - عليه السلام -
العبودية خمسة اشياء: خلاء البطن ، وقرائة القران ، وقيام الليل ، و التضرع عند الصبح و البكاء من خشية الله
بندگى بر پنج ركن استوار است :
1 - خالى ساختن شكم (ازحرام )
2 - قرائت قرآن ؛
3 - شب زنده دارى ؛
4 - زارى و راز و نياز صبحگاهان ؛
5 - گريه از خوف خدا؛ (مستدرك الوسائل ، ج 2، ص 294).
1604 - عابدترين مردم
قال رسول الله -صلى الله عليه وآله -
من اتى بما افترض الله عليه ، فهوا من اعبد الناس
كسى كه تكاليف واجبش را انجام دهد، از جمله عابدترين مردم است .(بحارالانوار، ج 77، ص 45).
1605 - نخستين گام عبادت
قال الرضا - عليه السلام -
اول عبادة الله معرفته و اصل معرفة الله توحيده
نخستين گام در عبادت حقيقى ، شناخت خداوند است واساس شناخت خدا، به يگانگى خواندن او است . (عيون اخبارالرضا، ج 1، ص 12).
1606 - عبادت غير مقبول
قال رسول الله -صلى الله عليه وآله -
ان لله ملكا ينادى على بيت المقدس كل ليلة : من اكل حراما لم يقبل الله منه صرفا و لاعدلا، و الصرف النافلة و العدل الفريضة
خداوند را فرشته اى است بر فراز بيت المقدس كه هر شب بانگ برمى آورد: هر كس از طريق نامشروع و حرام امرار معاش كند خداوند از او صرف و عدلى نمى پذيرد (صرف اعمال مستحبى و عدل ، واجبات است ). (بحارالانوار، ج 103، ص 16).
1607 - عبادت بى فايده
قال على - عليه السلام -
لاخير فى عبادة لاعلم فيها
در عباداتى كه از روى فهم وآگاهى (نسبت به معبود و آنچه انجام مى دهد) صورت نگيرد خيرى نباشد (بحارالانوار، ج 78 ص 75).
1608 - عبادت خدا و شيطان
قال ابوعبدالله - عليه السلام -
من اصعى الى ناطق فقد عبده فان كان الناطق عن الله فقد عبدالله و ان كان الناطق عن ابليس فقد عبد ابليس
هر كس به سخنى گوش فرا دهد، در قيد بندگى او درآمده است پس اگر گوينده ، سخن حق گويد، شنونده خداوند - تبارك و تعالى - را عبادت كرده است و چنانچه سخن غير الهى و شيطان گويد، او شيطان راعبادت و اطاعت كرده است . (بحارالانوار، ج 72، ص 268).
1609 - عن پرستش پروردگار
عن ابى عبدالله - عليه السلام - قال :
يا على ان هذا الدين متين فاوعل فيه برفق ولاتبغض الى نفسك عبادة ربك
اى على !همانا اين دين متين و استوار است با رفق و مدارا و ميل در آن گام بنه و پرستش پروردگار خويش را (با تحميل برخود) مبغوض خود مكن . (اصول كافى ، ج 3، ص ‍ 138).
1610 - عبادت و يقين
قال رسول الله -صلى الله عليه وآله -
لاعبادة الا بيقين
عبادت كمال نيابد، مگر اين كه از روى يقين باشد. (بحارالانوار، ج 77، ص 169).
1611 - عبادت پنهان
قال رسول الله -صلى الله عليه وآله -
اعظم العبادة اجرا، اخفاها
برترين عبادات از نظر پاداش ، پنهان ترين آن است . (بحارالانوار، ج 75، ص 251).
1612 - عبادت و پيروى هوى
قال على - عليه السلام -
كيف يجد لذة العبادة من لايصوم عن الهوى
كسى كه از دنباله روى هوى و هوس ابايى ندارد، چگونه مى تواند لذت عبادت را درك كند؟ (ميزان الحكمة ج 6، ص 27).
1613 - عبادت كريمان
قال الصادق - عليه السلام -
ولكن اعبده حبا له - عزوجل - و تلك عبادة الكرام
اما من او را به جهت دوست داشتن او عبادت مى كنم و اين عبادت ، عبادت كريمان است . (بحارالانوار، ج 70، ص 17).
1614 - كنترل چشم
عن النبى صلى الله عليه و آله - قال :
النظر الى محاسن النساء سهم من سهام ابليس فمن تركه اذاقة الله طعم عبادة تسره
نگاه كردن به زيبايى هاى زن (نامحرم ) تيرى از تيرهاى ابليس است هرگاه كسى از اين كار خوددارى كند، خداوند عبادت را در كام او شيرين كند كه او را شادمان سازد. (مستدرك الوسائل ، ج 2، ص 554).
1615 - نشاط شرط ورود به عبادت
عن ابى عبدالله - عليه السلام - قال :
لاتكرهوا الى انفسكم العبادة
از روى بى ميلى به عبادت نپردازيد (كه در اين صورت از عبادت دل زده مى شويد) (اصول كافى ، ج 3، ص 129).
1616 - فاطمه (س ) عابدترين مردم
قال الحسن - عليه السلام -
ما كان اعبد من فاطمة الزهراء - سلام الله عليها - كانت تقوم حتى تتورم قدماها
عابدتر از فاطمه زهرا (س ) در دنيانبوده است . آن قدر به نماز مى ايستاد كه پاهايش ورم مى كرد. (بحارالانوار، ج 43، ص 75).
1617 - شناخت شيعه از طريق عبادت
عن الامام السجاد - عليه السلام - قال :
انما شيعتنا يعرفون بعبادتهم المسبحون اذا سكت الناس ، و المصلون اذا نام الناس و المحزنون اذا فرح الناس ، يعرفون بالزهد و كلامهم الرحمة و تشاغلهم بالجنة
شيعيان ما به راه عبادت شناخته مى شوند هنگامى كه ديگران خاموشند، آنان به ذكر و تسبيح خداوند مشغول هستند (و آنگاه كه ديگران در خوابند آنان به نماز مى پردازند و چون ديگران (بر اثر سرگرمى به دنيا) شادمانند، اينان اندوهگين هستند شيعيان ، با زهد شناخته مى شوند، گفتارشان رحمت است و دل مشغولى آنان ، بهشت است . (نورالثقلين ، ج 3، ص ‍ 94).
1618 - باطن زندگى
قال الصادق - عليه السلام -
العبودية جوهرة كنههاالربوبية فما فقد من العبودية وجدالربوبية و ما خفى من الربوبية اصيب فى العبودية
بندگى گوهرى است كه ماهيت آن ربوبيت است پس هرچه از بندگى به دست نيامده باشد، در ربوبيت يافته مى شود و هرچه از ربوبيت پوشيده و پنهان باشد، در بندگى حاصل مى گردد. (مصباح الشريعة ،( فى حقيقة العبودية 9 باب 100).
1619 - نگاه نامشروع
عن النبى -صلى الله عليه وآله -
النظر الى محاسن النساء سهم من سهام ابليس فمن تركه اذاقه الله طعم عبادة تسره
نگاه كرن به زينتهاى زن (اعضاى بدن زن كه موجب تحريك مى شود) تيرى از تيرهاى شيطان است پس كسى كه اين عمل (نگاه كردن ) را ترك كند، خداوند لذت عبادات را به وى بچشاند در نتيجه سرمست و خوشحال گردد